درمان ریشه که در اصطلاح علمی به آن اندو یا اندودنتیکس میگویند، روشی برای نجات دندانی است که پالپ (بافت نرم داخلی دندان شامل عروق خونی و عصبها) آن بر اثر عواملی مانند پوسیدگی عمیق، ترک خوردگی یا ضربه، آسیب دیده و ملتهب یا عفونی شده است.
هدف اصلی عصبکشی، برداشتن بافت پالپ آسیبدیده، پاکسازی و شکلدهی کانالهای ریشه و سپس پر کردن فضای خالی برای جلوگیری از عفونت مجدد است.
در صورت مشاهده علائم زیر، دندان شما احتمالاً نیاز به درمان ریشه دارد:
عصبکشی معمولاً در یک یا دو جلسه، بسته به شدت عفونت، انجام میشود:
| مرحله | شرح فعالیت دندانپزشک | هدف |
| ۱. بیحسی | دندانپزشک ناحیه اطراف دندان را بیحس میکند. | از بین بردن درد و ناراحتی در طول درمان. |
| ۲. ایزولاسیون (جدا کردن) | با استفاده از یک ورقه نازک لاستیکی به نام “رابر دم” (Rubber Dam) دندان مورد نظر از بقیه دهان جدا میشود. | خشک نگه داشتن محیط کار و جلوگیری از ورود باکتریهای دهان به کانال ریشه. |
| ۳. ایجاد حفره دسترسی | یک سوراخ کوچک در تاج دندان ایجاد میشود تا به اتاقک پالپ و کانالهای ریشه دسترسی پیدا شود. | دسترسی به بافت پالپ عفونی. |
| ۴. تخلیه و پاکسازی | پالپ عفونی و آسیبدیده با استفاده از فایلهای دندانپزشکی (ابزارهای کوچک و ظریف) خارج میشود. کانالها با مواد ضدعفونیکننده شستشو داده میشوند. | برداشتن باکتریها و بقایای پالپ. |
| ۵. شکلدهی کانالها | کانالهای ریشه برای پر کردن آماده و شکل داده میشوند. | ایجاد شکلی مناسب برای پر کردن دائمی. |
| ۶. پر کردن کانال (اُبتوراسیون) | کانالهای خالی با یک ماده لاستیکی به نام گوتاپرکا (Gutta-percha) و یک سیلر (Sealant) مخصوص پر میشوند. | مهر و موم کردن کامل کانالها برای جلوگیری از نفوذ باکتریها. |
| ۷. ترمیم نهایی | حفره دسترسی در تاج دندان با مواد ترمیمی موقت یا دائم (بسته به نیاز) بسته میشود. | محافظت از دندان تا زمان قرار دادن روکش (در صورت نیاز). |
دندانی که عصبکشی شده، دیگر تغذیه خونی ندارد و به مرور زمان شکنندهتر میشود. به همین دلیل:
درمان ریشه اگر بهدرستی انجام شود، یک روش با میزان موفقیت بسیار بالا است. با رعایت بهداشت دهان و دندان، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم، دندان عصبکشی شده میتواند تا پایان عمر در دهان باقی بماند.