حتماً شما هم دیده‌اید بعضی از افراد در سنین جوانی، حتی قبل از ۳۰ سالگی، موهایشان شروع به سفید شدن می‌کند. این موضوع می‌تواند نگران‌کننده باشد، مخصوصاً اگر فکر کنید که این روند زودرس است. اما چرا این اتفاق می‌افتد؟ آیا راهی برای جلوگیری یا حتی درمان آن وجود دارد؟ در این مقاله، به بررسی دقیق دلایل سفید شدن مو در جوانی و روش‌های مؤثر برای مقابله با آن می‌پردازیم.
موهای ما به‌طور طبیعی رنگدانه‌ای به نام ملانین دارند که توسط سلول‌های خاصی به نام ملانوسیت‌ها تولید می‌شود. با افزایش سن، فعالیت این سلول‌ها کاهش یافته و تولید ملانین کم می‌شود. در نتیجه، موها به تدریج خاکستری و سپس سفید می‌شوند. اما وقتی این فرآیند در سنین پایین رخ می‌دهد، معمولاً نشان‌دهنده عوامل دیگری است.
یکی از اصلی‌ترین دلایل سفید شدن زودرس موها، ژنتیک است. اگر پدر، مادر یا اقوام نزدیک شما در جوانی موهای سفید داشته‌اند، احتمال اینکه شما هم این ویژگی را به ارث ببرید زیاد است. متأسفانه در این مورد کار چندانی نمی‌توان انجام داد، چون DNA شما تعیین‌کننده این فرآیند است.
بدن ما برای تولید ملانین به مواد مغذی خاصی نیاز دارد. کمبود ویتامین‌هایی مثل B12، D3، آهن، مس و روی می‌تواند باعث سفید شدن زودرس موها شود. به‌ویژه افرادی که کم‌خونی دارند یا گیاهخوار هستند، بیشتر در معرض این مشکل قرار می‌گیرند چون ویتامین B12 عمدتاً در منابع حیوانی یافت می‌شود.
حتماً شنیده‌اید که می‌گویند استرس باعث سفید شدن مو می‌شود. این فقط یک افسانه نیست! تحقیقات نشان داده که استرس مزمن با ایجاد التهاب و آسیب به سلول‌های بنیادی فولیکول مو، می‌تواند تولید ملانین را مختل کند. حتی مواردی وجود دارد که افراد در اثر شوک عصبی شدید، یک‌شبه موهایشان سفید شده است!
کم‌کاری یا پرکاری تیروئید می‌تواند روی سلامت موها تأثیر بگذارد. هورمون‌های تیروئید در تنظیم سوخت‌وساز بدن نقش دارند و اختلال در عملکرد آن‌ها می‌تواند منجر به ریزش مو یا سفید شدن زودرس شود. اگر همراه با سفید شدن موها، علائمی مثل خستگی، افزایش یا کاهش وزن بی‌دلیل دارید، بهتر است آزمایش تیروئید بدهید.
نیکوتین و سایر مواد شیمیایی موجود در سیگار نه‌تنها برای ریه‌ها مضر هستند، بلکه به فولیکول‌های مو نیز آسیب می‌زنند. مطالعات نشان داده که افراد سیگاری نسبت به غیرسیگاری‌ها، بیشتر در معرض سفید شدن مو قبل از ۳۰ سالگی قرار دارند.
برخی بیماری‌های خودایمنی مثل ویتیلیگو (برص) یا آلوپسی آره‌آتا می‌توانند باعث از بین رفتن رنگدانه‌های مو شوند. در این شرایط، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های تولیدکننده ملانین حمله می‌کند.
شامپوها، رنگ‌ها و مواد styling حاوی مواد شیمیایی قوی مثل سولفات، پارابن و آمونیاک می‌توانند به موها آسیب بزنند و باعث خشکی، شکنندگی و حتی سفید شدن زودرس شوند.
یک رژیم غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به حفظ رنگ موها کمک کند. غذاهای حاوی ویتامین B12 (مثل ماهی، تخم‌مرغ، گوشت)، آهن (اسفناج، عدس، جگر)، مس (آجیل، قارچ) و روی (غلات کامل، تخمه کدو) را در برنامه روزانه خود بگنجانید. اگر گیاهخوار هستید، مکمل B12 می‌تواند گزینه خوبی باشد.
از آنجا که استرس یکی از عوامل اصلی سفید شدن مو است، یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس مثل مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق یا حتی پیاده‌روی می‌تواند مؤثر باشد. سعی کنید در زندگی تعادل برقرار کنید و از فشارهای روانی غیرضروری دوری کنید.
اگر سیگار می‌کشید، همین امروز برای ترک آن اقدام کنید. ترک سیگار نه‌تنها از سفید شدن بیشتر موها جلوگیری می‌کند، بلکه سلامت کلی بدن شما را بهبود می‌بخشد.
برخی ماسک‌های خانگی می‌توانند به تقویت موها و کند کردن روند سفید شدن کمک کنند:
اگر سفید شدن موهای شما ناشی از کمبود ویتامین یا مشکلات تیروئید باشد، پزشک ممکن است مکمل‌ها یا داروهای خاصی را تجویز کند. در مواردی که بیماری خودایمنی علت اصلی است، درمان آن بیماری می‌تواند روند سفید شدن را کند یا متوقف کند.
اگر می‌خواهید موهای سفید خود را بپوشانید، بهتر است از رنگ‌های گیاهی یا بدون آمونیاک استفاده کنید تا آسیب کمتری به موها وارد شود.
متأسفانه، وقتی موها کاملاً سفید می‌شوند، معمولاً بازگشت‌ناپذیر است چون سلول‌های تولیدکننده ملانین از بین رفته‌اند. اما اگر سفید شدن در مراحل اولیه باشد، با تغذیه مناسب و مراقبت‌های صحیح می‌توان روند آن را کند یا حتی در بعضی موارد تا حدی معکوس کرد.
سفید شدن مو در جوانی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از ژنتیک گرفته تا کمبود ویتامین و استرس. اگرچه بعضی عوامل مثل وراثت غیرقابل کنترل هستند، اما با تغذیه سالم، مدیریت استرس و مراقبت از موها می‌توان این روند را به تأخیر انداخت. مهم‌تر از همه، به خاطر داشته باشید که سفید شدن موها به‌هیچ‌وجه نشانه پیری یا ضعف نیست و بسیاری از افراد با موهای سفید، ظاهری جذاب و منحصربه‌فرد دارند! اگر نگران هستید، بهتر است با یک پزشک یا متخصص پوست و مو مشورت کنید تا علت اصلی مشخص شود. در نهایت، سلامت و اعتمادبه‌نفس شما از هر چیزی مهم‌تر است!
ماسک موی خانگی برای ضخیم شدن مو